ЮНИТАР және ҚР Энергетика министрлігі «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК «Қазақстан Республикасы үшін таратуды және хабарлар етуді арттыру, жойылуы қиын органикалық ластауыштар есептілігіне арналған құрал ретінде Ластауыштар шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімін жүзеге асыру бойынша жаһандық жоба» бірлескен жобасы

2016 жылы ҚР Энергетика министрлігі «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығы» ШЖҚ РМК және (ЮНИТАР) БҰҰ Оқу және Ғылыми зерттеу институты және «Қазақстан Республикасы үшін таратуды және хабарлар етуді арттыру, Жойылуы қиын органикалық ластауыштар есептілігіне арналған құрал ретінде Ластауыштар шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімін жүзеге асыру бойынша жаһандық жоба» (бұдан әрі – Жоба) бірлескен жобасын жүзеге асыру туралы келісімге қол жеткізді. Жоба Жаһандық экологиялық қормен (ЖЭҚ) қаржыландырылады және ЮНИТАР-мен және қоршаған ортаны қорғау бойынша БҰҰ бағдарламасымен (ЮНЕП) жүзеге асырылады.

Жоба 6 елде жүзеге асырылады: Қазақстан Республикасы, Беларусь Республикасы, Молдова Республикасы, Перу Республикасы, Камбоджа Корольдігі, Эквадор.

Жобаның мақсаттары: 6 елдегі ЖҚОЛ және басқа да басым химикаттар және қоршаған ортаның жағдайы туралы ақпараттың қол жетімділігін және дәлдігін жақсартуға, және ластауыштар шығарындылары мен тасымалдарының ұлттық тіркелімін (ЛШТТ) толық іске асыру арқылы жұртшылықтың хабардарлығын арттыру және экологиялық мәселелерге қатысуды арттыру.

Жобаға келесі компоненттерді қамтиды: базалық және ұлттық қажеттіліктерді айқындау, жойылуы қиын органикалық ластауыштар бойынша есептілік үшін ЛШТТ жұзеге асыру бойынша және әлеуетті арттыру бойынша іс-шаралар, ЛШТТ деректерін салыстыру және стандарттау, ЛШТТ деректеріне және қоғамдық ақпаратқа, алынған сабақтар мен және репликацияларға қол жетімділік. Жоба Қазақстандағы ЛШТТ-ты құруға бағытталған 3 жыл ішіндегі жұмыс кешенін, сондай-ақ жұртшылық туралы әртүрлі құралдар арқылы кең ауқымды ақпаратты қамтиды.

Жобаның ең жоғары нәтижелеріне қол жеткізу үшін «ҚОҚ АТО» РМК қоса атқарушы ретінде «Қазақстанда орнықты дамуға жәрдемдесу» орталығын (Ұлттық консультант) тартады.

Жобаны жүзеге асыру шеңберінде ЛШТТ бойынша онлайн-есептілік  үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді құруға, ҚР заңнамалық актілеріне өзгертулер мен толықтырулар енгізуге, қолданыстағы материалдарды жинауға және талдауға, бұрын қолданылған ЛШТТ жобалары, табиғат пайдаланушыларға (өнеркәсіптік сектор), мемлекеттік және үкіметтік емес сектордың өкілдеріне арналған оқыту бағдарламалары мен семинарлар үшін бағдарламалық қамтамасыз етуді құруға бағытталған масштабты жүйелі жұмыс жоспарланып отыр. Қолданыстағы материалдар талдау кез келген басшылық материалдарды, есептерді (мысалы, ЛШТТ-қа байланысты бұрынғы ұлттық жобалар), зерттеулер, сонымен қатар ЛШТТ жүзеге асыру үшін қажетті ақпаратты беретін басқа құжаттар мен көздерді және шығарындылар мен ЖҚОЛ беру туралы деректерді, сонымен қатар елдегі басқа басым химиялық заттарды қамтиды.

Сонымен қатар Жоба ЛШТТ және экологиялық ақпаратқа қол жетімділікті қамтамасыз етудің Ұлттық стратегиясын әзірлеуді және жүзеге асыруды қамтиды. Стратегия заманауи және өзекті құралдарын, оның ішінде компаниялардан алынған ЛШТТ-ты деректерді қоса алғанда, экологиялық ақпарат тарату арқылы ЛШТТ хабардар етуді арттыру бойынша тиімді компанияларды жүргізу мақсатында әзірленген. Аталған құжат Жобаның ақпараттық-түсіндірмелік компанияның мақсатты аудиториясын анықтауға және мақсатты топтармен қарым-қатынас құру әдістерін көрсету, сондай-ақ Жобаны тиімді ақпараттық қолдауды қамтамасыз етуге шақырады.

Қазақстандағы ЛШТТ-ты ендіру мәселесі бойынша шешімдерді қабылдау үдерісіне жұртшылықтың қатысуын мыналар арқылы жүзеге асырады: ЛШТТ бойынша алдағы болатын қоғамдық тыңдаулар туралы ақпаратты тарату (электронды почта бойынша тарату арқылы), нормативтік актілер, бағдарламалар мен жоспарларды дайындау туралы ақпаратты тарату; Жобаны жүзеге асыру шеңберінде ЮНИТАР-мен әзірленген веб порталмен қоса ЛШТТ веб портал форумында талқылау үшін нормативтік актілер, бағдарламалар мен жоспарларды орналастыру; қоршаған ортаны қорғау саласындағы семинарлар, конференциялар, нормативтік актілерді, бағдарламалар мен жоспарларды дайындау туралы бизнес, қоғамдық ұйымдар, кәсіпорындар өкілдеріне жүйелі түрде тарату.

Жобаны жүзеге асыру Қазақстанға халықаралық үздік тәжірибелерге сәйкес ЛШТТ жүйесін Қазақстанда ендіруге, қоршаған ортаны қорғау туралы халықты хабардар етуді жетілдіруге, оның ішінде ЖҚОЛ, қоршаған ортаға қатысты мәселелер бойынша әділетке қол жеткізу және шешімдерді қабылдау процесіне жұртшылықтың қатысуы, ақпаратқа қол жетімділік туралы Орхус конвенциясына ЛШТТ Хаттамасын ратификациялауға дайындауға мүмкіндік береді

Жобаны жүзеге асыру барысы туралы ақпараттандыру үшін өткізілген жұмыстар, өзекті жаңалықтар мен өзге де ақпараттар туралы баспасөз ақпараттары орналастырылатын бірнеше ақпараттық ресурстар құрылды:

https://www.facebook.com/prtr2016/?fref=ts

https://vk.com/public149303961

https://twitter.com/Prtr2016?lang=ru

http://prtr.ecogosfond.kz/ (сайт толтырылу деңгейінде).