Дереккөз – www.parlam.kz
Нұр-сұлтан, 12 қазан, Мәжіліс Үйі. Мәжіліс Төрағасы Нұрлан Нығматулин жаңа экологиялық кодекс, ең алдымен, қазақстандықтардың өмір сүру сапасын арттыруға ықпал етуі тиіс деп санайды. Бүгін Мәжілісте өткен талқылау барысында Палата Спикері өз пікірімен бөлісті. Мәжіліс депутаттарының жұмысында жатқан жаңа экологиялық кодекстің ең өзекті мәселелерін талқылауға мемлекеттік органдардың, “Атамекен” ҰКП-ның, ірі отандық кәсіпорындардың басшылары, эколог-сарапшылар, сондай-ақ азаматтық қоғам өкілдері қатысты.
Мәжіліс Спикері Нұрлан Нығматулин ел басшылығының Қазақстандағы экологиялық жағдайды жақсарту үшін шаралар кешенін әзірлеу жөніндегі тапсырмаларына назар аударды, олардың бірі экологиялық заңнаманы өзектендіру болып табылады.
Талқылау барысында ең озық қолжетімді технологияларды (ОҚТ) енгізу шартымен І санат объектілері үшін кешенді экологиялық рұқсаттарға көшу сияқты жаңа экологиялық кодекс жобасының нормасына ерекше назар аударылды. Әзірлеушілердің пікірінше, технологиялық процестерді жаңғырту қоршаған ортаға эмиссияны төмендетуге мүмкіндік береді. Кәсіпорындар үшін ынталандыру шаралары ретінде кәсіпорындарды ОҚТ енгізілген жағдайда экологиялық төлемдерден босату, керісінше жағдайда эмиссия үшін төлемдерді біртіндеп арттыру ұсынылады. Осындай норманың қажеттілігімен келісе отырып, Мәжіліс депутаттары объективті себептер бойынша 10 жыл ішінде ОҚТ енгізуге бөлінетін кәсіпорындарға қатысты жекелеген көрсеткіштер бойынша белгіленген нормативтерге қол жеткізу мәселесін көтерді. Ал ОҚТ енгізу бойынша міндеттемелер орындалмаған жағдайда барлық жылдар үшін төленбеген экологиялық төлемдер түрінде арттыру коэффициенттері мен өсімақылары бар айыппұл санкциялары көзделеді. Мәжіліс Спикерінің айтуынша, мұндай жағдайларда бұл кәсіпорындарды осы 10 жыл үшін айыппұл түрінде қомақты ақша төлей бастағанда тығырыққа тіремеу маңызды. – Бұл әрқашан өндіріс көлемінің азаюы, жұмыс орындарының қысқаруы екенін түсіну керек. Жалпы, мұнда үлкен әлеуметтік құрам бар, – деді Мәжіліс Спикері. Сонымен қатар, ОҚТ енгізу – бұл бір күннің мәселесі емес екенін айта келе, Нұрлан Нығматулин ОҚТ енгізуді ынталандыру нормалары кәсіпорындарды технологиялық қайта жарақтандыруға ықпал етуі тиіс екенін атап өтті. Мұның бәрі ЭЫДҰ стандарттарына қол жеткізуге бағытталған.
Мәжіліс депутаттары сондай-ақ ұсынылып отырған нормаға қатысты мәселені көтерді, оған сәйкес біздің елде ЕурАзЭҚ техникалық регламентінің талаптарына сәйкес келмейтін көлік құралдарын өндіруге және пайдалануға тыйым салынады. Мәжілісмендердің алаңдаушылығын ауыл тұрғындары зардап шегуі мүмкін, олардың көпшілігі әлі күнге дейін ескі ауыл шаруашылығы техникасын пайдаланады. Статистикаға сәйкес, елде пайдалану мерзімі 15 жылдан асатын тракторлардың 82%-ы және комбайндардың 65%-ы бар. Барлық ауыл шаруашылығы техникасы паркінің тек 30%-ы ғана заманауи талаптарға сәйкес келеді. Мәжіліс Спикерінің пікірінше, бұл норманы ауыл тұрғындары үшін жұмыс істемейтін жағдай туғызбау үшін мұқият пысықтау қажет.
Депутаттар экологиялық сақтандыру мәселесін де көтерді. Бұл тек І санат объектілері үшін міндетті болады деп күтілуде. Сонымен қатар, елімізде шаруашылық және өзге де қызметтің экологиялық қауіпті түрлерінің санатына жататын ІІ санаттағы 2 мыңнан астам объект және ІІІ санаттағы 3 мыңнан астам объект бар. Нұрлан Нығматулиннің пікірінше, бұл нысандарды да экологиялық сақтандырумен қамту қажет. Талқылауды қорытындылай келе, Мәжіліс Төрағасы депутаттық корпустың басты мақсаты – қоршаған ортаны қорғау, қазақстандықтардың өмір сүру сапасын жақсарту және бүгінгі күннің шындығын ескере отырып, экономиканың серпінді дамуы мәселелерін тиімді шешуге мүмкіндік беретін құжатты қабылдау екенін атап өтті. – Экологиялық кодекс жобасын осындай кең форматта Бүгінгі талқылау көптеген өзекті мәселелер бойынша бастапқы дискуссиялықтың алынып тасталғанын көрсетті. Әрбір жаңа норманы әзірлей отырып, барлығы экологияға да, қоғамға да, экономикаға да зиян тигізбеу қағидатын басшылыққа алғаны маңызды, – деп түйіндеді Нұрлан Нығматулин.