Дереккөз – www.inform.kz
АЛМАТЫ. ҚазАқпарат – «Казселезащита» Экономика және басқару жөніндегі мемлекеттік мекеме мамандары Алматы қаласының Төтенше жағдайлар департаментімен бірлесіп, сел қаупіне байланысты Алматы, Қарғалы және Ақсай өзендерінің бассейндеріндегі Киши және Үлкен өзендерінің бассейндеріндегі ең озық көлдерді босату үшін алдын-алу жұмыстарын бастады, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.
Жалпы алғанда, Алматы қаласының шетінде 45 морена көлі бар, олардың жетеуі қауіпті болып саналады, биылғы жылы оларды жою үшін алдын-алу жұмыстарын жүргізеді:
– Ақсай өзені бассейнінде № 8, 9 және 10 көлдер;
– №1 көлдегі Қарғалы өзенінің бассейнінде;
– Алматының Үлкен өзенінің бассейнінде № 10 және 13 көлдерде;
– № 6 көлдегі Киши Алматы өзенінің бассейнінде.
Осы мореналық көлдерден суды ағызу үшін 9 сыйымдылығы жоғары сорғылар мен сифон түтіктері пайдаланылады; морена көлдерінің көпірлеріндегі эвакуация каналдарын кеңейту, тазарту және тереңдету үшін 30-ға жуық мердігерлік ұйымдар, Казселезашита мемлекеттік аграрлық университетінің 15 адамы және 9 арнайы техника тартылады.
Қажетті материалдар мен жабдықтарды жеткізу ҚР ТЖМ «Казавиаспас» АҚ авиациясының көмегімен жүзеге асырылады, ол үшін шамамен 200 ұшу сағаты қамтамасыз етіледі.
Морена көлдерінің жай-күйін бақылауды 11 маусымдық және 9 тұрақты өлшеу станциялары жүргізеді, олар тіршілікті қамтамасыз ететін қажетті жабдықтармен, гидрометеорологиялық құралдармен және коммуникациялармен жабдықталған модульдік тұрғын үйлермен қамтамасыз етілген. Модульдік үйлер 2017 жылы қала әкімдігінің қолдауымен сатып алынды.
«Жалпы, айта кету керек, бүгінгі таңда мореналық көлдер қысқы режимнен шықты, олар біртіндеп толтырылуда, су деңгейі минималды деңгейге жетті, бұл 2020 жылғы 29 мамырдағы соңғы аэро-визуалды зерттеу нәтижелері бойынша белгіленді», – деді қалалық төтенше жағдайлар басқармасынан.
Алматыдағы Үлкен өзенінің бассейніндегі №13 көлде су деңгейі көтерілуіне байланысты автоматты түрде қосылатын сифон түтіктері арқылы төгіліп жатыр.
Өткен жылы сел пайда болған Қарғалы өзенінің бассейніндегі №1 көлде бүгінде су деңгейі төмен деңгейде және қауіп төндірмейді. Осы көлден ағызу арнасының болмауына байланысты биыл көл бассейнінен канал ұйымдастырылып, болашақта көлдің транзитін жасайды.
Сонымен қатар, ағымдағы жылы Алматы, Қарғалы және Ақсай өзендерінің бассейндерінде сел жүру қаупі бар өзен бассейндерінде сел жүру қауіпін бақылаудың автоматтандырылған жүйесінің екінші кезеңін салу жұмыстары басталды, оған 21 станция орнатылады.
Өткен жылы бірінші кезеңде 10 станция орнатылды және олар қазірдің өзінде көлдердің жай-күйі, өзен арналарындағы жалпы жағдай және сел тасқыны қаупі туралы ақпарат алуда.
Қаланың және инфрақұрылымның қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында «Аюсай» және «Ақсай» шатқалдарында екі балшықтанған бөгет салу жоспарлануда, қазіргі уақытта қала әкімдігінің жұмыс жобаларын оларды әрі қарай іске асыру үшін Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігіне беру процедурасы жүргізілуде.
